59. "Komplet biżuterii ślubnej dla Teodory"

Miał to być komplet biżuterii ślubnej, który chciałam zgłosić do wyzwania "szyję z sutasz.info - Komplet biżuterii ślubnej dla Teodory". Jednak nie zdążyłam....

Cały komplet ukończyłam dwa tygodnie po ostatecznym terminie.

Tak więc dopiero teraz opowiem wam w skrócie historię Jana Matejki i Teodory.... i przedstawię wam komplet biżuterii ślubnej, który wykonałam dla Teodory....
 

Osierocony przez matkę w wieku 7 lat i surowo wychowywany przez ojca, Jan Matejko odnalazł rodzinne ciepło w rodzinie Giebułtowskich. Teodora, najmłodsza córka Antoniego i Pauliny Giebułtowskich została jego żoną. Jan Matejko i o 6 lat młodsza Teodora spotykali się już gdy byli dziecmi, podczas lekcji muzyki, których Franciszek Matejko udzielał jej starszym braciom. Ze swoim oczarowaniem małą Teodorą Jan zdradził się już gdy miał 18 lat, a w wieku 22 lat po raz pierwszy się jej oświadczył. Spotkał się jednak z odmową, gdyż Teodora chciała zostać aktorką. Była bardzo uzdolniona, pięknie śpiewała. Dostała nawet rolę w jednym z pierwszych przedstawień Heleny Modrzejewskiej. Teodora była piękną dziewczyną – wysoka, z czarnymi oczami i burzą ciemnych włosów.

 

W roku 1864 r., gdy Jan Matejko miał 26 lat, odniósł ogromny sukces dzięki obrazowi „Kazanie Skargi”, który otrzymał złoty medal na wystawie w Paryżu i został zakupiony przez hrabiego Potockiego. Sukces „Kazania Skargi” miał ogromny wpływ na życie Matejki. W 1864 roku, po sprzedaży obrazu mógł pozwolić sobie na małżeństwo z Teodorą. Ich ślub odbył się 21 listopada 1864 r. w kaplicy kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny na Piasku. Suknia ślubna Teodory została wykonana przez bocheńskiego krawca Ryparka według rysunku Jana Matejki. Po ślubie małżonkowie udali się w podróż do Paryża. A tuż po powrocie Jan Matejko namalował „Portret żony w sukni ślubnej”. 
 

 

 

Teodora uważana była za osobę despotyczną, kłótliwą i egoistyczną. Choć Matejko wymarzył ją sobie za żonę, a jej twarz posiadają niemal wszystkie kobiety na jego obrazach – nie miał z nią lekkiego życia. Była chorobliwie zazdrosna. Gdy uważała, że jej pozycja muzy jest zagrożona, urządzała straszliwe awantury, udawała, że mdleje lub choruje. Wkrótce po ślubie zachorowała na cukrzycę a w wyniku postępującej choroby i nieopanowanego łakomstwa, znacznie przytyła. Z zazdrości o portret „Kasztelanki”, do którego pozowała jej siostrzenica – zniszczyła swój portret w sukni ślubnej.

28 października 1865 r. Teodora urodziła swoje pierwsze dziecko, syna Tadeusza. 13 kwietnia 1866 r. zmarł brat Teodory, ksiądz Stanisław, na cześć którego mąż Teodory namalował obraz Wskrzeszenie Łazarza. W tym czasie u Teodory pojawiły się pierwsze oznaki choroby psychicznej. Na początku kwietnia 1867 r. Teodora urodziła córkę Helenę, zaś 1 marca 1869 r. Beatę. Po narodzinach trojga dzieci, Matejkowie przeprowadzili się do barokowej kamienicy przy ulicy Floriańskiej, kupionej od rodzeństwa Jana. W 1870 r. dzieci ciężko chorowały, o czym Teodora pisała w listach do siostry. Wówczas pojawiły się pierwsze oznaki małżeńskiego kryzysu. W kwietniu doszło do ostrej kłótni Teodory z mężem i matką. W czerwcu 1871 r. Teodora wyjechała wraz z dziećmi do Wiśnicza, gdzie zamieszkała w dworku Piotra Giebułtowskiego. 27 lipca 1873 r. urodził się drugi syn Matejków, któremu nadano imię Jerzy. W 1876 r. małżonkowie zakupili majątek Krzesławice, który stał się dla rodziny miejscem zabaw i wypoczynku.

W lutym 1882 r. stan zdrowia Teodory mocno się pogorszył i po naradzie z lekarzami zdecydowano się umieścić ją w domu obłąkanych w Wesołej. Podczas pobytu w zakładzie Teodora pisała listy do siostry z prośbą o wpłynięcie na jej uwolnienie. Jesienią 1883 r. opuściła szpital i zamieszkała w Krzesławicach, będąc jednak pod stałą opieką lekarską. W 1885 r. uzyskała od lekarza z Lwowa świadectwo zdrowia i wysłała do męża adwokata, aby uwolnił ją spod kurateli sądowej. W 1888 r., gdy Teodora wyjechała do wód do Eggenbargu, krakowscy lekarze wydali świadectwo potwierdzające jej chorobę psychiczną. W maju 1890 r. Matejkowa ponownie znalazła się pod kuratelą. W 1891 r. Jan Matejko ostatecznie przyjął warunki uwolnienia żony spod kurateli sądowej.

1 listopada 1893, mając 55 lat, Jan Matejko zmarł w wyniku krwotoku wewnętrznego żołądka. 

W czasie jego pogrzebu bił dzwon Zygmunt, a w ostatniej drodze towarzyszyły mu tysiące krakowian. Jego ciało spoczęło w grobowcu rodzinnym na głównej alei na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. 

Teodora była obecna przy jego śmierci, którą bardzo ciężko przeżyła. Matejko został pochowany 5-go listopada 1893 r. na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W kwietniu 1896 r. Teodora przebywała na kuracji u doktora Gwiazdomorskiego, zaś w sierpniu przyjechała z wizytą do Serafińskich na Koryznówkę. Była już wówczas ciężko chora na cukrzycę, która utrudniała jej chodzenie. Wkrótce musiała wrócić do Krakowa na polecenie lekarza prowadzącego kurację. Teodora zmarła dwa dni po powrocie do domu i została pochowana obok męża na Cmentarzu Rakowickim. 

Mój komplet biżuterii ślubnej, dla Teodory stanowią kolczyki oraz bransoleta (nieco niesymetryczna). Komplet został wykonany ze sznurów soutache, koralików Toho, koralików fire polish, bigle kolczyków są pozłacane, tył kompletu wykończony koralikami. Całość zaimpregnowana preparatem do soutache’u.